Адам бойындағы күшті эмоциялардың бірі - қорқыныш. Қорқынышқа деген көзқарас екіұшты. Бір жағынан, бұл сезім прогреске жетелесе, екінші жағынан, бұл адамның өмірін кейде қысқартатын ең жойқын күш.
Шындығында қорқыныш дегеніміз не? Қорқыныш адам өзінің өмір сүруіне, әлеуметтік немесе биологиялық тұрғыдан қауіп төндіретін жағдайға тап болған кезде пайда болады. Ғалымдар қорқыныш сезімі табиғатқа тән деп санайды. Бұл механизм жақындап келе жатқан қауіп туралы ескертудің бір түрі ретінде қызмет етеді және қазіргі жағдайдан шығу жолын табуға назар аударуға мүмкіндік береді. Алайда қорқыныш негізсіз болуы мүмкін. Мысалы, адам белгісіз оқиғаларға дейін күту жағдайында болғанда.
Кез-келген адамның жағымды және жағымсыз тәжірибелерден тұратын өмірлік тәжірибесі болады. Әрбір жағымсыз нәрсені бастан кешіру керек болған сайын, ол подсознаниеде белгілі бір із қалдырады. Мұндай жағымсыз тәжірибе қайталанған кезде, сондай-ақ сәтсіз әрекеттерді қайталауға мәжбүрлейтін қажеттілік күшейтілсе, онда сәтсіздік қорқынышы күшейтіліп, шоғырландырылады. Мысалы, неге футбол матчында үй иелерінің жеңіске жету мүмкіндігі әлдеқайда көп деген пікір бар? Себебі ақпарат бар - өз өрісі, өз елі және т.б. Бұл ақпарат дегенді білдіреді, хабардарлық қорқынышты жеңуге көмектеседі. Егер ойыншылар қарсыластары туралы, матчтың шарттары туралы, елдің әдет-ғұрпы мен адамгершілігі туралы жақсы хабардар болса, онда олардың санасында қорқыныш пен үрейге орын қалмайды.
Бір қызығы, кейбір ғалымдар таңдану сезімін қорқыныштың бір түрі ретінде қарастырады. Олар таңдану кейде қорқыныш сияқты жағдайда болады деп санайды. Адам таңқалғанда, ол өзінің назарын ерекше құбылыстың себептеріне аударады, ал қорқыныш сезімі оны қауіптен сақтанудың жолдарын іздеуге мәжбүр етеді. Егер осы екі сезім де осылай байланысты болса, онда екпін мен зейіннің оқиға нәтижесінен оның себептеріне ауысуы әлемдегі ең жағымсыз эмоцияны - қорқынышты жеңуге көмектеседі.
